“ရတနာသံုးပါး ျပည့္စံုေသာ ဓမၼစၾကာ အခါေတာ္ေန႔”

“ရတနာသံုးပါး ျပည့္စံုေသာ ဓမၼစၾကာ အခါေတာ္ေန႔”
••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
၀ါဆိုလျပည့္ေန႔ ညေနခ်မ္း အခ်ိန္အခါ သာမယ. . .
ဘုရားျဖစ္ေတာ္မူရာ ဥရုေ၀လာ မဟာေဗာဓိပင္မွ 
မဟာသကၠရာဇ္ (၁၀၃) ခု၊ ၀ါဆိုလဆန္း (၁၃) ရက္ေန႔မွ 
စတင္၍ ခရီးထြက္ခဲ့ေသာ ျမတ္ဗုဒၶသည္
ကာသိတိုင္း၊ ဗာရာဏသီၿမိဳ႕အနီး မိဂဒါ၀ုန္ ေတာအုပ္သို႔
ေရာက္ရွိခဲ့ေလသည္။ ထိုေတာအုပ္ ေနရာသည္ ဘုရင္မင္း
အဆက္ဆက္မွ သားေကာင္မ်ားကို ေဘးမဲ့ေပး ထားရာ
ေတာၿမိဳင္ ေနရာျဖစ္ေသာေၾကာင့္
“မိဂဒါ၀န၊ မိဂဒါယ၊ မိဂဒါ၀ုန္” ဟု ေခၚေပသည္။
အထူးသျဖင့္ သားသမင္မ်ား ေပါမ်ားေသာ ေတာအုပ္ ျဖစ္သည္။

ဘုရား မျဖစ္မီ ၀တ္ႀကီး၀တ္ငယ္ ျပဳခဲ့ေပးဖူးၾကေသာ
တပည့္ေဟာင္း (၅) ဦး ရွိေနသည့္ ဤေနရာ ေတာအုပ္၀ယ္
တရားဦး ေဟာၾကားေတာ္ မူရန္လည္း ႂကြေရာက္ရျခင္း ျဖစ္ေပသည္။
တပည့္ေဟာင္း ငါးဦးသည္ ျမတ္ဗုဒၶကို
“ခရီးဦးႀကိဳဆိုမႈ မျပဳစတမ္း”ဟု အခ်င္းခ်င္း ကတိက၀တ္
ျပဳထားၾကေသာ္လည္း ျမတ္ဗုဒၶကို ဖူးျမင္ရေသာ အခါတြင္
ထိုကတိက၀တ္ ကိုပင္ ေမ့ေလ်ာ့ေနၾကကာ ျမတ္ဗုဒၶအား
ခရီးဦးႀကိဳဆို ခဲ့ၾကေလသည္။

မိုးႏွင့္ ေျမ ထိေနသည္ဟု မွတ္ထင္ရေသာ အေနာက္မိုးကုပ္
စက္၀ိုင္းႀကီးတြင္ ကမာၻေလာကႀကီးကို ေရႊရည္ သြန္းေလာင္းေနေသာ
ေနမင္းႀကီးက ၀င္လုလု။
အေရွ႕ေလာကဓာတ္ ေကာင္းကင္ယံ တြင္လည္း
ေငြရည္အျပည့္ ပက္ဖ်န္းေနေသာ လျပည့္၀န္း ကလည္း
အားအင္ အျပည့္ျဖင့္ ေပၚထြက္လာေလၿပီ။
ေရႊရည္ ေငြရည္ သြန္းေလာင္း ပက္ဖ်န္း ထားေသာ
ေလာကႀကီးအား ေအးခ်မ္းမႈ ဓာတ္တို႔ျဖင့္
ျပည့္ႏွက္ေနေစေလၿပီ။
သားသမင္၊ ေက်းငွက္ သာရကာတို႔သည္လည္း
အိပ္တန္း၀င္ခ်ိန္ ျဖစ္သည့္ အားေလ်ာ္စြာ ေအာ္ျမည္ ေတးသီ
တြန္ၾကဴးေနၾကေသာ ပတ္၀န္းက်င္ သဘာ၀ ရွဳခင္းသည္လည္း
ညေန ဆည္းဆာခ်ိန္ ေနာက္ခံ ေတးဂီတအလား
ၾကည္ႏူးဖြယ္ ေကာင္းလွပါဘိ။ ေရႊရည္ ေငြရည္တို႔၏
စြမ္းအားဓာတ္ေၾကာင့္ ဖူးပြင့္လာၾကကုန္ေသာ ပန္းေပါင္းစံုသည္
ရနံ႔ေမႊးႀကိဳင္စြာ ေတာအုပ္ ၀န္းက်င္ တစ္ခုလံုးကို သင္းပ်ံ႕
ထံုမႊမ္း ေစခဲ့ေလၿပီ။

ထိုအခါသမယတြင္ ျမတ္ဗုဒၶသည္ ပဥၥ၀ဂၢီ ငါးဦးအား
“ေဒြ ေမ ဘိကၡေ၀ အႏ ၱာ နေသ၀ိတဗၺာ” အစခ်ီ၍ ဓမၼစၾကာ
တရားေတာ္ကို စတင္ ေဟာေတာ္မူခဲ့ ေလသည္။
ထိုတရားေတာ္သည္ ျမတ္ဗုဒၶ၏ တရားဦး ဓမၼစက္ပင္ ျဖစ္ေတာ့သည္။
တရားဦး ဓမၼစက္၏ အႏွစ္သာရသည္ -
(၁) ေရွာင္ရွားရန္ အစြန္းႏွစ္ဘက္၊
(၂) လိုက္နာ က်င့္သံုးရန္ အလယ္လမ္းႏွင့္
(၃) ထိုးထြင္းသိျမင္ရန္ သစၥာေလးပါး တို႔ပင္ျဖစ္သည္။
ထိုအႏွစ္သာရ သံုးပါးအား အက်ဥ္းခ်ဳံး၍ ေဖာ္ျပေပအံ့။

(၁) ေရွာင္ရွားရန္ အစြန္းႏွစ္ဘက္
•••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
ထိုအစြန္းႏွစ္ဘက္သည္
- ကာမသုခလႅိကာႏုေယာဂႏွင့္
- အတၱကိလမထာႏုေယာဂ တို႔ျဖစ္သည္။
အစြန္းတစ္ဘက္ ျဖစ္ေသာ ကာမသုခလႅိကာႏုေယာဂ ဟူေသာ
ကာမဂုဏ္ ခံစားျခင္းသည္ ယုတ္၏၊ ညံ့၏၊ လူညံ့တို႔၏
ခံစားမႈသာလွ်င္ ျဖစ္၏။ ကိေလသာကို တိုးပြားေစသည္။
အသိဉာဏ္ကိုလည္း ေမွးမွိန္ေစသည္။
မေရာင့္ရဲႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ဒုကၡသက္သက္သာလွ်င္ ျဖစ္သည္။
ကာမဂုဏ္၏ အျပစ္တို႔ကို သိေစၿပီး ထိုအစြန္းကို စြန္႔လႊတ္ရန္
ျမတ္စြာဘုရားက ေဟာၾကားေတာ္မူသည္။

အတၱကိလမထာႏုေယာဂသည္ ရုပ္ခႏၶာတြင္
ကိေလသာမ်ား ရွိေနသည္ဟု ယူဆၿပီး
ကိေလသာကို ႏွိပ္စက္၊ နည္းပါးေစရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္
ခႏၶာကိုယ္ကို ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ေသာ အက်င့္ျဖစ္သည္။
ကိေလသာ တည္ရွိေနေသာ
ရုပ္ခႏၶာကို ေရစိမ္ျခင္း၊ ေနလွမ္းျခင္း၊ မီးၿမိွဳက္ျခင္း၊
ဆူးခက္ျဖင့္ရုိုက္ျခင္း၊ ဆူးခက္တြင္ အိပ္ျခင္း၊
၀င္ေလ ထြက္ေလကို ေအာင့္ပိတ္၍ ရပ္ေစျခင္းမ်ားသာ ျဖစ္ခဲ့သည္။
ထိုအက်င့္သည္ ခႏၶာကုိယ္ကို ညႇဥ္းဆဲ ႏွိပ္စက္ျခင္း
သည္သာ ျဖစ္သည္။ နိဗၺာန္ကို ဦးတည္ေစေသာ
ပညာရင့္သန္ ေစမည့္ နည္းလမ္း မဟုတ္ေပ။
ထိုေၾကာင့္ ျမတ္ဗုဒၶသည္ ပဥၥ၀ဂၢီငါးဦးကို ထိုအစြန္း
ႏွစ္ဘက္ ေရွာင္ၾကရန္ ပဏာမ ေရွးဦးစြာ ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့သည္။

(၂) လိုက္နာ က်င့္သံုးရန္ အလယ္လမ္း
•••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
ထပ္မံ၍ လိုက္နာရန္ အလယ္လမ္း ျဖစ္ေသာ
“မဂၢင္ရွစ္ပါး” အက်င့္တရားကို ေဟာေတာ္မူသည္။
တစ္နည္းအားျဖင့္ ၄င္းသည္ ေဆာင္ရန္ တရားျဖစ္သည္။
ထိုရွစ္ပါးသည္ အ၀ိဇၨာ၊ တဏွာ ဦးေဆာင္ေသာ ကိေလသာတို႔၏
အႂကြင္းမဲ့ ကုန္ခမ္းရာ နိဗၺာန္သ႔ို ဦးတည္သြားေသာ
“မစၩိမပဋိပဒါ အရိယာမဂ္ လမ္းစဥ္”၊ သူျမတ္တို႔ ေလွ်ာက္လွမ္းရာ လမ္းပင္ျဖစ္သည္။
မဂၢင္ရွစ္ပါးသည္ -
(၁) သမၼာဒိ႒ိ - မွန္ေသာ အယူအျမင္၊
(၂) သမၼာသကၤပၸ - မွန္ေသာ အေတြးအႀကံ၊
(၃) သမၼာ၀ါစာ - မွန္ေသာ စကား၊
(၄) သမၼာကမၼႏ ၱ - မွန္ေသာ အမႈအလုပ္၊
(၅) သမၼာအာဇီ၀ - မွန္ေသာ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္း၊
(၆) သမၼာ၀ါယာမ - မွန္ေသာ အားထုတ္မႈ၊
(၇) သမၼာသတိ - မွန္ေသာ ေအာက္ေမ့မႈ ႏွလံံုးသြင္းမႈ၊
(၈) သမၼာသမာဓိ - မွန္ေသာ တည္ၾကည္မႈ စူးစိုက္မႈ၊
တို႔ပင္ ျဖစ္သည္။
အစြန္းႏွစ္ပါးႏွင့္ မစၩိမပဋိပဒါ လမ္းစဥ္တို႔သည္ လံုး၀တူညီမႈ
မရွိဘဲ ေျဖာင့္ေျဖာင့္ ဆန္႔က်င္ေနေလသည္။
အႏၲအစြန္း ႏွစ္ပါးသည္ လူတို႔၏ စိတ္ႏွင့္ ပညာဉာဏ္တို႔ကို
ထံုထိုင္း၊ ေႏွးေလး၊ ေမွးမွိန္ေစၿပီး မစၩိမပဋိပဒါ လမ္းသည္
စိတ္ဓာတ္ေရးရာတြင္ ေပါ့ပါး သြက္လက္ ထက္ျမက္လာ၍
အသိဉာဏ္အရာတြင္ စူးရွ ေတာက္ပလာေလသည္။
ထိုေနာက္ သဘာ၀ အရွိ အမွန္တို႔ကို အရွိအတိုင္း၊
အမွန္အတိုင္း သခၤ ါရဓမၼ အားလံုးတို႔၏ ျမင္ကြင္းမ်ားကို
သဘာ၀က်က် ျမင္သိ လာေလသည္။

(၃) ထိုးထြင္းသိျမင္ရန္ သစၥာေလးပါး
••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
ျမတ္ဗုဒၶသည္ ေရွာင္ရန္အႏ ၱ အစြန္းႏွစ္ပါးႏွင့္ ေဆာင္ရန္ ၊
မဂၢင္ရွစ္ပါး မစၩိမပဋိပဒါ တို႔ကို ေရွးဦးစြာ ေဟာၾကားေတာ္မူၿပီး၊
သစၥာေလးပါး တရားေတာ္ကို အေသးစိတ္ ထပ္မံ၍ ေဟာေတာ္မူသည္။
သစၥာေလးပါး ဟူသည္ကား -
(၁) ဒုကၡသစၥာ၊
(၂) သမုဒယသစၥာ၊
(၃) နိေရာဓသစၥာ၊
(၄) မဂၢသစၥာ၊
တို႔ ျဖစ္သည္။
ခႏၶာကိုယ္၏ ျဖစ္ျခင္း ပ်က္ျခင္း၊ ေဖာက္ျပန္ျခင္း၊
ေဆြးေျမ႕ရင့္ေရာ္ျခင္း၊ နာက်င္ႏွိပ္စက္ျခင္း၊ ေသဆံုး ပ်က္စီးရျခင္း
စသည္တို႔ႏွင့္အတူ ကိေလသာတို႔၏ အက်ဳိးဆက္မ်ား ျဖစ္ၾကေသာ
ခ်စ္ျခင္း၊ မုန္းျခင္း၊ အလိုမျပည့္ျခင္း၊ စိုးရိမ္ပူေဆြး ငိုေႂကြးရျခင္း၊
ေသာကမီးမ်ား ေတာက္ေလာင္ျခင္း၊
ခ်စ္ေသာသူႏွင့္ ေကြကြင္းရျခင္း၊
မႏွစ္သက္ေသာ သူႏွင့္လည္း ေပါင္းေဖာ္ေနရျခင္း စသည္ စသည္
ဒုကၡေပါင္းမ်ဳိးစံုႏွင့္ ခံံစားေနၾကရေသာ ကမာၻေလာကႀကီးတြင္
ေနထိုင္ေနၾကရသည္။ ခႏၶာသည္ ဒုကၡသာလွ်င္ အမွန္ျဖစ္၏
ဆိုသည့္တရားကို တကယ္ သိရမည့္ ဒုကၡသစၥာတရားျဖစ္သည္။

ကာမ၌ တပ္မက္ေသာ တဏွာ၊ ဘ၀၌ တပ္မက္ေသာ တဏွာ၊
ဘ၀ျပတ္စဲမႈ၌ တပ္မက္ေသာ တဏွာ ထိုတဏွာ သံုးပါးသည္
ဆင္းရဲျခင္း မ်ဳိးစံုကို ျပည့္ႏွက္ေစေသာ ခႏၶာကိုယ္
တည္ေဆာက္ရာ အဓိက ပဓာန လက္သည္ပင္ ျဖစ္သည္။
တဏွာသည္ ေရာင့္ရဲႏိုင္ျခင္း မရွိေပ။
အ၀ိဇၨာ၊ ကံ၊ သခၤ ါရ တို႔၏ အကူအညီျဖင့္
ထိုတဏွာသည္ ဒုကၡအစုအပံုကို အႀကိမ္ႀကိမ္ ဖန္ဆင္းခဲ့ေလသည္။
ထိုေၾကာင့္ တဏွာသည္ ဒုကၡ၏ သမုဒယ ျဖစ္သည္။
ဒုကၡဇာတ္ကို အဆံုးသတ္လိုသူတို႔သည္ ထိုတဏွာကို
အႂကြင္းမဲ့ ပယ္ႏႈတ္ရမည္ ျဖစ္သည္။
တဏွာေလာဘ သည္ ဒုကၡအားလံုးတို႔၏ အေၾကာင္းရင္း
“သမုဒယသစၥာ”သာလွ်င္ ျဖစ္သည္။

ဒုကၡအားလံုး၏ အေၾကာင္းအရင္း ျဖစ္ေသာ တဏွာကို
အႂကြင္းမဲ့ ပယ္ျခင္း၊ ႏႈတ္ျခင္း၊ သတ္ျခင္း၊ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းေစျခင္း၊
စြဲလမ္းတပ္မက္မႈ မ်ားကို စြန္႔လြတ္ျခင္း၊
တဏွာ၏ ႏွိပ္စက္ေႏွာင္ဖြဲ႕မႈ တို႔မွ အၿပီးတိုင္
လြတ္ေျမာက္ျခင္းတို႔သည္ ဒုကၡမွ လြတ္ေျမာက္ျခင္း
ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ နိေရာဓသစၥာ ဆိုက္သြားေလသည္။
ထိုကဲ့သို႔ နိေရာဓသစၥာ ဆိုက္ေရာက္ေစရန္မွာ
မစၩိမပဋိပဒါ လမ္းစဥ္ကိုသာ က်င့္ႀကံပြားမ်ားအားထုတ္ဖို႔
လိုအပ္ေပသည္။မဂၢသစၥာ ဆိုသည္မွာ မဂၢင္ရွစ္ပါး လမ္းပင္တည္း။

ထိုတရားမ်ားကို ျမတ္စြာဘုရားသည္း ပဥၥ၀ဂၢီငါးပါးအား
ေဟာၾကားေတာ္မူ ၿပီးေနာက္တြင္ ထိုေန႔ ၀ါဆိုလျပည့္ေန႔
ညခ်မ္းမွာပင္ အရွင္ေကာ႑ည သည္ ပထမဦးဆံုး
ဓမၼစကၡဳ တရားမ်က္လံုး ရရွိသြားၿပီး ျမတ္ဗုဒၶထံေတာ္တြင္
“ဧဟိဘိကၡဳ ရဟန္း” ျဖစ္သြားေလသည္။
ဗုဒၶသာသနာေတာ္တြင္ “အရွင္ေကာ႑ည” သည္
သက္ေတာ္အႀကီးဆံုး၊ သိကၡာေတာ္ အႀကီးဆံုး
သာ၀က တစ္ဆူ ျဖစ္သည္။

ဓမၼစၾကာ တရားဦး ဓမၼစက္ကို ေဟာေတာ္မူသည့္
၀ါဆိုလျပည့္ေန႔တြင္ သံဃရတနာ စတင္ ေပၚထြန္းလာခဲ့သည္။
ဤေန႔သည္ “ဗုဒၶ၊ ဓမၼ၊ သံဃ” ရတနာ သံုးပါး ျပည့္စံုသြားေလၿပီ။
ထိုေၾကာင့္ ၀ါဆိုလျပည့္ေန႔ကို
ရတနာသံုးပါး ျပည့္စံုေသာေန႔ အျဖစ္လည္းေကာင္း၊
ဓမၼစၾကာ အခါေတာ္ေန႔ အျဖစ္လည္းေကာင္း
အမည္နာမည္ အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ ေခၚဆိုၾကေပသည္။

ယခုအခါတြင္ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ပရိနိဗၺာန္ ျပဳသြားၿပီ
ျဖစ္ေသာ္လည္း တရားကို သိျမင္ေသာသူသည္
ဘုရားကို သိျမင္ေသာသူႏွင့္ တူေပသည္။
ထိုေၾကာင့္ အသင္သူေတာ္ေကာင္း အေပါင္းတို႔သည္
တရားကို က်င့္ႀကံပြားမ်ား အားထုတ္ၾကလွ်င္
ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားကို ျမင္ျခင္းသာလွ်င္ ျဖစ္၍
ဗုဒၶရတနာႏွင့္ ဓမၼရတနာကို သိျမင္ၿပီးသူမ်ား ျဖစ္လိမ့္မည္။
ထို႔အျပင္ သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာ သိကၡာ သံုးပါးကို
က်င့္ႀကံပြားမ်ား အားထုတ္ေနၾကေသာ ရဟန္းသံဃာမ်ားလည္း
ယခု ေခတ္တြင္ ရွိေနေသးသည့္ အတြက္ ၊
သံဃာရတနာ မ်ားကိုလည္း ဖူးျမင္ ရေနေပေသးသည္။
ဆည္းကပ္ခြင့္၊ တရားနာယူခြင့္ တို႔လည္း ရေနေပေသးသည္။

သို႔အတြက္ အသင္သူေတာ္စင္ အေပါင္းတို႔၏
အဇၩတၱ စိတ္သႏၲန္ႏွလံုး အိမ္၀ယ္ တရားဓမၼမ်ား အခ်ိန္တိုင္း ၊
အစဥ္ကိန္းေအာင္ ေနေစရန္ ရတနာ သံုးပါးကို ယံံုၾကည္ဆည္းကပ္
ကိုးကြယ္ၾက၍ သစၥာတရားမ်ားကို သိျမင္ၾကကာ ဒုကၡကင္းၿငိမ္းရာ
နိဗၺာန္သို႔ ပို႔ေဆာင္ေပးေသာ တရားက်င့္ၾကံအားထုတ္မႈမ်ားျဖင့္
ထံုမႊမ္းေနပါေစသတည္း။

- [အရွင္ဉာဏဒီပ(ဓမၼရတနာ) ]- ေဒလီတကၠသိုလ္